Me Sahyadri 012016b

Me Sahyadri JAN 2016 B

/ Sahyadri Geographic by Vivek Kale

Me Sahyadri

Gadad Bhairi

January 2016

Volume 3, number 2

Please use minimum 1280 pixel horizontal screen resolution for viewing. Please be patient while all the images in webpage are loaded. Please do not use the images for any commercial use without permission. Text in Marathi and English is not exact translation. Please give sufficient time to allow the photographs to load. Special thanks to Mr. Pankaj Gupta, Mr. Pitush Borole and Mr. Amey Joshi for very good assistance while making images, and to all those who helped me during the compilation and field work for the help and guidance.

सह्याद्री (पश्चिम घाट) हा एक नैसर्गिक संपदेचा, वैविध्यतेचा, भौगोलिक व ऐतिहासिक ठेवा आहे. वाढत्या मानवी अतिक्रमणाचा, सह्याद्रीच्या विविध घटकांवर होणारा दुष्परिणाम भविष्यात आपल्यालाच धोका निर्माण करेल, यात शंका नाही. शुद्ध पाणी, हवा व उर्जा, भावी पिढीला मिळण्यासाठी, नंद्यांचे उगम असलेला सह्याद्री व त्याभागातील जंगले टिकवणे महत्वाचे आहे. सह्याद्रीच्या महत्वाच्या घटकांचे महत्व छायाचित्रांद्वारे प्रकट करण्याचा मी येथे प्रयत्न केला आहे. येथील पक्षी, प्राणी, वनस्पती, अधिवास, किल्ले व लेणी अशा विविध विषयांबद्दल आपण समजुन घेऊ.

Western ghats, or Sahyadri as we all call it as, is a treasure trove of spectacular landscapes, biodiversity, flora, fauna, some amazing geological wonders and manmade monuments. With the increasing pressure from human encroachment, all these elements are under stress and in turn are under depletion. Western ghats should be left untouched by human beings, to protect their future generations from getting short of resources, such as water, energy and clean air. The important elements of western ghats, which need protection are highlighted in the new version of Photo journal , Me Sahyadri Magazine. The various issues of journal have a brief of inspiring subjects such as birds, mammals, forts, ancient caves, snakes and the ambiance.

Me Sahyadri – January 2016 - Gadad Bhairi

पुण्याच्या वायव्य दिशेला भामा खोऱ्यात गडद नावाचे लहान गाव, तसुबाई डोंगररांगेच्या उत्तरेकडच्या कड़्याखाली वसलेले आहे.लांब लचक पूर्व पश्चिम पसरलेली तसुबाई डोंगररांग इंद्रायणी व भामा खोऱ्याला विभागते. तब्बल ३२ किमी लांबीच्या तसुबाई डोंगररांगेच्या पुर्वेस भामचंद्र डोंगर तर पुर्वेस वांद्रे खिंड आहे. या डोंगररांगेत भामचंद्र लेणी, निगडे लेणी, गडद लेणी, कल्हाट लेणी, चक्रेश्वर, तसुबाई, नवलाखचा भैरोबा, सटवाई, येसुबाई, कळमजाई अशी प्रत्येक गावाजवळ देवस्थाने व लेणी आहेत. डोंगररांगेच्या उत्तर बाजुस उंच कड़्याखाली वसलेले या गावात इतिहासाच्या पाउलखुणा आहेत. काही घरांच्या जोत्यात तर चक्क विरगळी दिसतात. गावाच्या दक्षिणेला डोंगराच्या बाजुस एक भैरवाचे मंदिर आहे. मंदिराभोवती असंख्य साध्या विरगळी आहेत. दगडी घोडा, व्याघ्रशिल्पे, पादुकाशिल्प, दिपस्तंभ असा भलताच गुढ पण तेजस्वी शिल्पांचा साधा पसारा या मंदिराने आपल्या अवतीभोवती मांडला आहे. देवळामागे सुंदर देवराई आहे. डोंगराच्या ताशीव कड़्यावर एक अद्भुत लेणे आहे. देवराईतुन लेण्यापर्यंत उभा कडा (७० ते ८० अंश) असुन यावर अत्यंत अरुंद कोरलेल्या (फुट्भर) अंदाजे २०० पावट्या (पायऱ्या) आहेत. वाटेत एका ठिकाणी महादेवाची पिंड आहे. या पुढे कड़्यालगत एक लहान गुहा आहे. प्रस्तरारोहणाचा योग्य अनुभव असल्याशिवाय येथे जाऊ नये. या दुर्गलेण्याला पुर्वी प्रवेशद्वार असावे. त्याच्या खुणा कड़्याच्या टोकावर दगडात आढळतात. विहारास असलेल्या दाराच्या व भिंतींसाठी जमिनीवर केलेल्या काही खुणा येथे आढळतात. लेणी अलंकृत नाहीत. येथे नैसर्गिक भेगेत काही कोरलेले विहार, पाण्याची ३ टाकी, एक लहान दुर्गेश्वराचे ठाणे आहे. लेण्यात देवाचे ठाणे आहे. यात सर्पदेवता, भैरवनाथ, दुर्गेश्वर यांची शिल्पे आहेत. बाहेर व्याघ्रशिल्प आहे. वरुन समोरचा भामा आसखेड धरणाचा पाण्याचा फुगवटा, पलिकडे शिंगेश्वर व कुंडेश्वराची शिखरे दिसतात.

Gadad is a small village in the Bhama river valley, in Pune district. The village is located at the base of a Tasubai hill range. The village has a very beautiful sacred grove at the base of the hill. There is a Bhairavnath temple in the village. Around the temple there are several hero stones, in memory of the historical warriors. The hill behind the temple has steep precipitous cliff. The horizontal geological fault at the higher elevation on this precipitous cliff, there are few manmade caves and water cisterns. There are traces that the cave complex was fortified in the past with ground markings of the controlled fort entrance. The main cave at the top is very crude without much ornamentation. There are several markings which suggest that the cave was having a front enclosure with door. The most astonishing aspect of this cave complex is the existence of large sized water cisterns. The size of water cisterns indicate that the cave complex at the top of a very difficult precipitous cliff was established to differentiate the occupants of the cave from the rest of the world below. The use of the caves to house the livestock is ruled out as the precipitous cliff cannot be climbed by the livestock. There are about 200 narrow steps along precipitous cliff. The climb is difficult and requires special efforts and climbing knowledge and is not suitable for amateur trekkers. There is a small temple of Durgeshwar, Bhairavnath at the top. There is also a tiger sculpture on one of the stones which house the small temple.

Vitthal temple door, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Hanuman temple, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Sacred grove,Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Sacred grove, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Cliff steps, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Natural fault line in the cliff, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Water cistern, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Durgeshwar temple, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Durgeshwar temple,Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Vyaghra shilp, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Gods at durgeshwar temple, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Pots, bells, stones Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Durgeshwar temple, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Large vihaar, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Village and farms, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Cave entrance at the edge of cliff, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Sacred grove from top,Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

In cave 2 there are few small shiva pindi on east side and a water source on west side. This cave is very small in size.

Precipitous cliff and the sacred grove below, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Climbing down is very tough, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Horse sculpture, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Veergal herostone, Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Veergal herostone,Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

Bhairav, Bhairavi ,Gadad Bhairi, Pune district western ghats, Maharashtra, India

References :

Contact me at kale_v@rediffmail.com for any queries and suggestions.